Deze pagina is ook beschikbaar in: 
English (Engels)
Alle werknemers en uitkeringsgerechtigden in Nederland hebben te maken met loonbelasting. Loonbelasting kenmerkt zich als een voorheffing door een inhouding op het salaris, pensioen, uitkering of lijfrente van een belastingplichtige werknemer, pensioen- of uitkeringsgerechtigde. De werkgever/inhoudingsplichtige moet de bepalingen van de wet op de loonbelasting toepassen.
Aanvankelijk was het de bedoeling dat de loonbelasting zo veel mogelijk een definitieve heffing over het loon van werknemers was die een aanslag inkomstenbelasting zou moeten voorkomen. Als de aanslag inkomstenbelasting niet te vermijden was, moest de loonbelasting een voorheffing op de inkomstenbelasting zijn, waarbij het eventueel op aanslag bij te betalen bedrag zo beperkt mogelijk moest blijven.
Naast deze basisfunctie is de loonbelasting in de loop der jaren in toenemende mate gebruikt als een fiscaalpolitiek instrument, met behulp waarvan bepaalde politiek wenselijk geachte doelen worden nagestreefd.
Het meest springt dat in het oog bij de bijtellingen voor het privégebruik van een door de werkgever ter beschikking gestelde auto. In eerste instantie werd vanaf 2012 het rijden in ‘schone’ auto’s gestimuleerd.
Vervolgens werden die plannen tussentijds op 1 januari 2014 bijgesteld, omdat zij in de oorspronkelijke vorm de schatkist te veel geld kostten. En op 1 januari 2015 weer tussentijds bijgesteld omdat het stimuleren in ‘schone’ auto’s toen weer te weinig werd aangemoedigd. In 2017 zijn de meeste kortingen voor zuinige auto’s en zeer zuinige auto’s vervallen, waarschijnlijk wederom wegens de schatkist.
Daarnaast zijn de zogenoemde afdrachtverminderingen zijn een goed voorbeeld. In de vorm van een korting, verleend aan werkgevers op de af te dragen loonbelasting wordt bijvoorbeeld gepoogd speur- en ontwikkelingswerk te stimuleren.Ook de tijdelijke crisisheffing voor hogere inkomens kan als een politiek fiscaal instrument gezien worden.
Dit gebruik als politiek instrument heeft geleid tot een vergaande ingewikkeldheid van de loonbelasting.
